Το «Παιδαγωγικό Ποίημα» επιδιώκει να παρουσιάσει αυτό το «άλμα» της ανθρωπότητας μέσα από τη ζωή συνηθισμένων ανθρώπων, παιδιών κι εκπαιδευτικών, που στα πρώτα κιόλας χρόνια μετά τον εμφύλιο πόλεμο δημιούργησαν μια παιδική «αποικία» (όπως είναι η κατά λέξη μετάφραση στα ελληνικά) ή έναν παιδικό σταθμό (όπως μεταφράστηκε πιο λογοτεχνικά στα ελληνικά). Ενα σταθμό από παιδιά ορφανά, που ο πόλεμος και οι κακουχίες της ζωής τα είχαν εκθέσει στη ζωή του δρόμου, οδηγώντας τα στην αλητεία, στην κλεψιά και στην επαιτεία. Σε αυτήν την παιδική «αποικία» έμπαινε ένα και μοναδικό καθήκον: Από αυτά τα παιδιά να δημιουργηθεί ο νέος άνθρωπος!
Ο άνθρωπος που θα πίστευε και θα μεγάλωνε με βάση τα κομμουνιστικά ιδανικά. Από ποιους δρόμους; Με τι μέσα; Αυτά δεν ήταν δεδομένα. Υπήρχαν μονάχα οι γενικές κατευθύνσεις, ο στόχος. Ολα τα υπόλοιπα έπρεπε να εφευρεθούν! Αυτή η προσπάθεια περιγράφεται με μυθιστορηματικό και βιωματικό, γλαφυρό και συχνά χιουμοριστικό τρόπο μέσα από το έργο του Αντόν Μακάρενκο «Παιδαγωγικό Ποίημα».
