Άρθρο της Άννας Μαντά
Ας υποθέσουμε ότι με κάποιο μαγικό τρόπο μηδενιζόταν αύριο το πρωί όλο το ελληνικό χρέος! Πιστεύετε ότι δεν θα ξαναβρεθούμε σε δύσκολη θέση πάλι σε λίγα χρόνια, αν δεν αντιμετωπίσουμε όλες τις γενεσιουργές αιτίες του προβλήματος; Και μια από αυτές είναι η ελληνική Δημόσια Διοίκηση με τις χαρακτηριστικές της δομές, συμπεριφορές και πολιτικές διαπλοκές, ως μέρος του συστήματος που μας οδήγησε στην κρίση.
Γιατί η δική μας Δημόσια Διοίκηση και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, σύμφωνα με όλες τις επίσημες αξιολογήσεις και μελέτες δεν είναι μια ισχυρή κανονική διοίκηση όπως έχουν όλες οι ανεπτυγμένες χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Είναι αναποτελεσματική, είναι υπερμεγέθης, είναι γραφειοκρατική, είναι κοστοβόρα και σε μεγάλη έκταση διεφθαρμένη .
Και ο υπεύθυνος γι' αυτό το τερατούργημα; Ο συνήθης ύποπτος! Το γνωστό μας πελατειακό πολιτικό σύστημα που εφαρμόστηκε με συνέπεια από όλες τις κυβερνήσεις κατά την πρόσληψη και κατά την ιεραρχική εξέλιξη των δημοσίων υπαλλήλων είναι αυτό που επηρέασε αρνητικά τη στελέχωση του κράτους και οδήγησε σε μια αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση, επιρρεπή στις κομματικές παρεμβάσεις, με πειθαρχικές διαδικασίες που προστατεύουν επίορκους, με διαχείριση του προσωπικού δυναμικού ανάλογα με την ψηφοθηρική διάθεση και του τελευταίου ακόμα δημοτικού συμβούλου, με νοσηρό συντεχνιακό κλίμα ενάντια στην εξυπηρέτηση του πολίτη και του δημόσιου συμφέροντος.
Υπάρχει σήμερα μια γενικευμένη ισοπέδωση προς τα κάτω. Πως μπορεί να εργαστεί ο τίμιος και ικανός δημόσιος υπάλληλος στις μέρες μας, χωρίς την εφαρμογή του πειθαρχικού δικαίου, χωρίς αξιοκρατία, χωρίς συστήματα στοχοθέτησης, κινήτρων και συνεχούς αξιολόγησης και υπό την διαρκή οικονομική πίεση των διαρκώς μειούμενων αποδοχών του; Γιατί βέβαια υπάρχουν σε όλες τις υπηρεσίες και σε όλες τις βαθμίδες υπάλληλοι αξιόλογοι, δραστήριοι, τίμιοι, καταρτισμένοι, που όμως , με ποιό κέφι, κάτω από αυτές τις συνθήκες, μπορούν να δουλέψουν;
Η αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης στα επίπεδα που απαιτούν οι ανάγκες της χώρας, για να είναι ποιοτική και φιλική προς τον πολίτη και να δημιουργεί ένα ευνοϊκό περιβάλλον προς την επιχειρηματικότητα, χρειάζεται ριζικό μετασχηματισμό : απλοποίηση διαδικασιών, μείωση του κόστους, αξιολόγηση υπηρεσιών, καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, νέο μισθολόγιο σε συνάρτηση με την επίτευξη μετρήσιμων ποσοτικών και ποιοτικών στόχων που θα έχουν τεθεί εκ των προτέρων, επιβράβευση των καλύτερων και πειθαρχική τιμωρία των επίορκων.
Η Ελλάδα δεν θα ξεπεράσει ποτέ την κρίση αν δεν αποκτήσει ραχοκοκκαλιά δημόσιας διοίκησης. Εργατικούς και συνεπείς υπαλλήλους και μόνιμα στελέχη που θα εκπαιδεύσουν και τη νέα γενιά, η οποία έχει διάθεση να δουλέψει αλλά δεν βλέπει ούτε το σύστημα ούτε την ιεραρχία που θα εμπνεύσει σεβασμό και πειθαρχημένη δουλειά.
Αν θέλουμε να έχουμε πυξίδα για το μέλλον, αν θέλουμε πραγματικά “να τα καταφέρουμε” σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση που έχουμε βρεθεί, χρειαζόμαστε και μια διαφορετική Δημόσια Διοίκηση.
Αν θέλουμε έστω και ελάχιστα να βελτιώσουμε τις επιδόσεις της, ώστε να δημιουργηθεί και το κατάλληλο αναπτυξιακό περιβάλλον που τόσο πολύ έχει ανάγκη η χώρα, χρειάζεται αποφασιστικότητα, επιμονή, γνώση, επαγγελματισμός, οργάνωση. Και κυρίως χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας. Από όλους μαζί ταυτόχρονα.
Θα το πετύχουμε ; Η ευθύνη ανήκει σε όλους μας.