Επίκουρου καθηγητή Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Αθηνών
Η Ελλάδα δεν είναι άλλη μια χώρα επί Γης, όπως τόσες και τόσες. Είναι πλανήτης. Απλώς, επειδή τυχαίνει να βρίσκεται κοντά στην υπόλοιπη Γη, φθάνει ενίοτε ένας κάποιος απόηχος των γεγονότων που συμβαίνουν αλλού και στην Ελλάδα. Κάτι σαν αντίλαλος, σαν ηχώ, η οποία δεν μας απασχολεί ιδιαίτερα. Και γιατί να μας απασχολήσει εξάλλου; Εμείς ζούμε στον πλανήτη Happy, όπως επιτυχημένα είχαν τραγουδήσει πριν από λίγα χρόνια οι Micro.
Η Ελλάδα είναι ο πλανήτης της ευφορίας και των success story. Κανείς δεν πρέπει να στεναχωριέται. Τα προβλήματά μας βαίνουν προς συνολική λύση, η οποία μάλιστα δεν θα αργήσει να έλθει. Δεν αγωνιούμε και δεν ανησυχούμε γιατί, όταν η λύση καταφθάσει, θα την δούμε στα μεγάλα ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια, τα οποία φροντίζουν να είμαστε ενημερωμένοι και πληροφορημένοι. Ορισμένοι δημοσιογράφοι και πολιτικοί, οι οποίοι προφανώς έχουν ισχυρότερη όραση (πιθανότατα και ενόραση), διακρίνουν ήδη τη λύση στον ορίζοντα.
Και αφού όλα τα προβλήματά μας βρίσκονται πια σε τροχιά επίλυσης, είπαμε να ασχοληθούμε με μερικά σοβαρά θέματα, πρώτης προτεραιότητας: με το αν θα λειτουργεί η ΕΡΤ ή όχι, θέμα που λίγο έλειψε να προκαλέσει εμφύλιο πόλεμο ˙ με το ποια στελέχη του ΠΑΣΟΚ θα υπουργοποιηθούν ˙ με τις διαφοροποιήσεις των στελεχών της ΔΗΜΑΡ ˙ με το ότι ο πρωθυπουργός υποδέχθηκε στο προεδρικό μέγαρο τον πρόεδρο της ποδοσφαιρικής ομάδας της Μονακό και ότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης συνάντησε τον Ζίζεκ και μια Ναόμι, μάλλον όχι εκείνη που ενδόμυχα ήθελε.
Την ίδια στιγμή στο γειτονικό πλανήτη, τη Γη, οι άνθρωποι περί άλλα τυρβάζονται. Οι Ευρωπαίοι, για παράδειγμα, ασχολούνται με την κατάσταση των τραπεζών. Λέγεται, γράφεται και συζητείται θεσμικά ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των ισχυρότερων ευρωπαϊκών χωρών, είναι εκτεθειμένες σε ποσά που πλησιάζουν, αν δεν υπερβαίνουν, τα 2 τρις ευρώ. Σε χώρες όπως η Ολλανδία η φούσκα των ακινήτων πρόκειται σύντομα να σκάσει με πάταγο. Οι Γερμανοί προβληματίζονται, σε επίπεδο δημόσιου και καθημερινού λόγου, για το μέλλον του ευρώ. Υπάρχει η γενικευμένη βεβαιότητα ότι η λύση της Κύπρου θα μεταφερθεί στην ηπειρωτική Ευρώπη, με κόστος αντίστοιχο εκείνου της Κύπρου. Εμείς, που τόσο ασχοληθήκαμε και πονέσαμε για τους αδελφούς Κυπρίους, έχουμε παρακολουθήσει τι συμβαίνει τώρα στην Κύπρο και τι αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι του νησιού; Όχι, βέβαια. Γιατί να το κάνουμε άλλωστε; Εμείς είμαστε «αλλού». Οι τράπεζες στην Ελλάδα ανακεφαλαιώθηκαν και είναι θωρακισμένες, Θοῦ, Κύριε, φυλακὴν τῷ στόµατί µου.
Επίσης, στην Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία οι άνθρωποι συζητούν και προβληματίζονται βαθύτατα για την κατάργηση της ιδιωτικότητας από την ύπαρξη ενός καλά οργανωμένου από τις ΗΠΑ δικτύου παρακολούθησης της καθημερινότητας όποιου επιλεγεί, με πλήρως αδιαφανή κριτήρια, από τις δημόσιες αρχές. Το δίκτυο αυτό λειτουργεί με την αγαστή συνεργασία των περισσοτέρων εταιρειών που διαχειρίζονται το Διαδίκτυο, οι οποίες, ειδικά για τους ανθρώπους εκτός ΗΠΑ, δεν έχουν κανένα ενδοιασμό να δώσουν τα προσωπικά τους δεδομένα σε σκοτεινές υπηρεσίες προς έρευνα και αξιοποίηση. Καταργείται η ιδιωτικότητα στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος. Και στην ερώτηση ποιος ορίζει το δημόσιο συμφέρον, την απάντηση δίνει ο εξ απορρήτων του σημερινού προέδρου της Κίνας, την οποία τόσο θαυμάζουμε εμείς οι Έλληνες εσχάτως: «δημοκρατία είναι το πολίτευμα που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ανθρώπων». Μια απάντηση που θορύβησε τη διεθνή κοινή γνώμη και συζητείται ευρέως στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Μάλιστα, τον τελευταίο μήνα, σημείωσαν παγκοσμίως κατακόρυφη αύξηση οι πωλήσεις του βιβλίου του Όργουελ «1984». Όχι βέβαια στην Ελλάδα, στον υπόλοιπο κόσμο. Εδώ, το θέμα έχει λυθεί. Δεν έχουν σημασία οι θεσμοί και οι διαδικασίες, με μια πράξη νομοθετικού περιεχομένου (ενίοτε και με πολλές), υπηρετούνται καλύτερα «οι ανάγκες των ανθρώπων» και είμαστε όλοι happy. Γιατί να σκοτιζόμαστε, όπως οι κουτόφραγκοι; Δική μας είναι η δημοκρατία, ό,τι θέλουμε την κάνουμε.
Οι πρόγονοί μας επέβαλαν στην ανθρωπότητα την άποψη ότι η Γη ήταν το κέντρο του σύμπαντος, με το κέντρο του κέντρου κάπου στους Δελφούς. Ως γνήσιοι απόγονοί τους έχουμε εξελίξει το δόγμα αυτό, θεωρώντας πως κατοικούμε σε άλλο κόσμο. Δεν έχουμε ανάγκη να μοιραζόμαστε τις σκέψεις και τις ανησυχίες των υπολοίπων. Και όντως δεν έχουμε. Επειδή ζούμε στον κόσμο μας. Το πρόβλημά μας είναι ότι μόνο εμείς το νομίζουμε αυτό. Για αυτό και θα συνεχίζουμε να βρισκόμαστε απροετοίμαστοι στις διεθνείς κρίσεις και να είμαστε ουραγοί των εξελίξεων. Όταν, σύντομα, επανεμφανιστούν οι τυφώνες της γενικευμένης διεθνούς κρίσης, εμείς για άλλη μια φορά θα κρατάμε ομπρέλες και θα εξηγούμε εκ των υστέρων τι πάθαμε, πράγμα στο οποίο έχουμε ταλέντο.
